Γαϊδουρινό γάλα
Στη Σκαρίνου, μπορείτε να βρείτε το πολύ ωφέλιμο γαϊδουρινό γάλα. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα το συνιστούν και οι ιατροί. Σύμφωνα με άρθρο της εφημερίδας «ΕΘΝΟΣ»*, πολλές επιστημονικές εργασίες αναφέρουν πως το γαϊδουρινό γάλα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το μεγάλωμα των βρεφών που έχουν δυσανεξία στο αγελαδινό. Επιπρόσθετα το γαϊδουρινό γάλα χρησιμοποιείται και για την παρασκευή καλλυντικών χάρη στα αντιγηραντικά και αναγεννητικά του καλλυντικά.
Ελαιόλαδο
Η Σκαρίνου παράγει το δικό της ελαιόλαδο για πολλά χρόνια. Δεν είναι λίγοι οι κάτοικοι του χωριού που έχουν τα δικά τους ελαιόδεντρα και από αυτά παράγουν το ελαιόλαδό τους για να καλύψουν κυρίως τις ανάγκες της οικογένειας τους.Περισσότερα:Ελαιοκαλλιέργεια
Κρασί
Οι κάτοικοι του χωριού παρασκευάζουν κρασί κυρίως για το νοικοκυριό τους. Το πρώτο στάδιο παραγωγής του χωριάτικου κρασιού είναι η εξαγωγή του μούστου. Στη συνέχεια, ο μούστος μπαίνει στα πιθάρια, τα οποία τοποθετούνται σε σκιερό μέρος, για να γίνει η ζύμωση. Η ζύμωση χρειάζεται περίπου 12- 13 μέρες. Κατά τη διάρκεια της ζύμωσης, τα σταφύλια πιέζονται καθημερινά δυο ή και τρεις φορές την ημέρα. Στη συνέχεια φιλτράρονται με το καλάθι και ο χυμός τους μεταγγίζεται σε άλλα πιθάρια, όπου και παραμένει για μερικές ημέρες μέχρι να καθαρίσει.
Κουλουράκια με τερατσόμελο
Οι γυναίκες του χωριού εξακολουθούν να φτιάχνουν το παραδοσιακό αυτό γλύκισμα. Τα κουλουράκια αυτά ψήνονται σε ζωμό από βρασμένα «τεράτσια», δηλαδή χαρούπια. Όταν ψηθούν για να γίνουν ακόμα πιο νόστιμα, αλείφονται με «τερατσόμελον», τον μελώδη δηλαδή χυμό που παράγεται από τα χαρούπια.
Γιαούρτι
Στη Σκαρίνου παρασκευάζεται ακόμη και στις μέρες μας παραδοσιακό γιαούρτι. Η διαδικασία παρασκευής του γιαουρτιού έχει ως εξής: Τοποθετείται στη φωτιά η «τσούκκα» (πήλινο σκεύος) με το γάλα. Μόλις χλιάνει, γίνεται η προσθήκη «πικαρτιού» ή αλλιώς γιαουρτιού. Ακολουθεί ανακάτεμα μέχρι το γιαούρτι να διαλυθεί στο γάλα. Το γάλα συνεχίζει να ζεσταίνεται σε χλιαρή θερμοκρασία με σκοπό να πήξει. Στη συνέχεια, το σκεύος πρέπει να κατεβεί από τη φωτιά και να τοποθετηθεί σε σημείο όπου θα μπορεί να διατηρήσει την ίδια θερμοκρασία. Αυτό γίνεται τοποθετώντας το σκεύος είτε σε πίτουρα είτε σκεπάζοντάς το με ένα ζεστό ύφασμα.
Χαλούμι
Το ξακουστό παραδοσιακό τυρί της Κύπρου, το χαλούμι, φτιάχνεται και στη Σκαρίνου. Πρόκειται για ένα λευκό τυρί από αιγινό ή/και πρόβειο γάλα.
Η παρασκευή του χαλουμιού αρχίζει με το ζέσταμα του γάλακτος σε ένα μεγάλο οικιακό σκεύος, στο «χαρτζίν». Ακολουθεί η προσθήκη μιας πηκτικής ουσίας της «πυδκιάς» ή αλλιώς πυτιάς. Παλαιότερα, ως πηκτική ουσία χρησιμοποιείτο το στομάχι μικρού ριφιού ή αρνιού.
Στη συνέχεια, το γάλα κατεβαίνει από τη φωτιά και μόλις κρυώσει και συνάμα πάρει στερεή μορφή, κομματιάζεται. Έπειτα, τα κομμάτια αυτά μπαίνουν σε μικρά καλάθια, που λέγονται «ταλάρια», ενώ ταυτόχρονα πιέζονται έτσι ώστε να αφαιρεθούν τα «υγρά» ή αλλιώς «νορός», ο οποίος φυλάγεται γιατί χρησιμοποιείται τόσο στην παρασκευή άλλων τυριών όσο και στη συντήρηση των χαλουμιών.
Η παρασκευή των χαλουμιών ολοκληρώνεται με το ζέσταμα των κομματιών τυριού στο «χαρτζίν». Τα κομμάτια, καθώς ζεσταίνονται, πρέπει να σκεπάζονται από το «νορό». Αυτά είναι έτοιμα όταν ανεβούν στην επιφάνεια του «χαρτζιού» και τότε ο παρασκευαστής βγάζει ένα ένα από το σκεύος ενώ ταυτόχρονα τους ρίχνει δυόσμο και αλάτι.
Τραχανάς
Πολλές από τις νοικοκυρές της Σκαρίνου εξακολουθούν να φτιάχνουν τραχανά, με τον οποίο ετοιμάζουν την ομώνυμη εύγεστη σούπα. Σ’ αυτή μάλιστα προσθέτουν συχνά κομματάκια από χαλούμι, κάτι που της χαρίζει ακόμη πιο ξεχωριστή γεύση.
Για να φτιαχτεί ο τραχανάς, χρειάζεται γάλα και χοντροαλεσμένο σιτάρι. Το γάλα πρέπει να ξινίσει, γι’ αυτό και πρέπει να το αφήνουν για δυο περίπου βδομάδες σε ένα πήλινο δοχείο. Όταν το γάλα ξινίσει, τότε το μεταφέρουν στο «χαρτζίν» - ένα μεγάλο οικιακό σκεύος- και προσθέτουν το σιτάρι. Στη συνέχεια, ανακατεύουν συνεχώς το μείγμα με μια ξύλινη κουτάλα μέχρι να γίνει χυλός. Έπειτα, όταν το μείγμα κρυώσει, το πλάθουν φτιάχνοντας μικρούς κυλίνδρους, τους οποίους τοποθετούν σε «τσέστους» - μεγάλους ψάθινους δίσκους. Για να ολοκληρωθεί ο τραχανάς, τον απλώνουν στον ήλιο για να αποξηρανθεί.
Παράγωγα του σταφυλιού (σταφίδια σουτζούκκος, κκιοφτέρκα, ππaλουζές)
Τα «σταφίθκια» ή σταφίδες φτιάχνονται από τα σταφύλια. Για να ετοιμαστούν τα «σταφίθκια», πλένονται πρώτα τα σταφύλια, έπειτα απλώνονται στον ήλιο για να στεγνώσουν και έπειτα μένουν εκτεθειμένα στον ήλιο, μέχρι να αποξηρανθούν.
Ο «ππαλουζές», τα «κκιοφτέρκα» και ο «σουτζούκκος» φτιάχνονται από τον χυμό του σταφυλιού. Τα τρία αυτά παραδοσιακά γλυκά φτιάχνονται από ένα χυλό που ετοιμάζεται ως εξής: Αρχικά, ο χυμός των σταφυλιών μπαίνει στο «χαρτζίν»- σε ένα μεγάλο χάλκινο δοχείο- το οποίο τοποθετείται στη φωτιά. Καθώς το μείγμα βράζει, πριν όμως κοχλάσει, προστίθεται ασπρόχωμα ενώ ταυτόχρονα αφαιρείται ο αφρός -που δημιουργείται από τον βρασμό. Όταν ο χυμός κοχλάσει , το μείγμα κατεβαίνει από τη φωτιά. Μετά από αρκετή ώρα ή την επόμενη μέρα, όταν το μείγμα κρυώσει, το «χαρτζίν» τοποθετείται ξανά στη φωτιά και προστίθεται αλεύρι ανάλογα με την ποσότητα του χυμού. Ακολούθως το μείγμα ανακατεύεται συνεχώς, προστίθεται λίγο ροδόσταγμα και ο χυλός είναι έτοιμος.
Για να ετοιμαστεί ο «ππαλουζές» , πρέπει να κρυώσει ο προαναφερόμενος χυλός. Όταν λοιπόν είναι κρύος, μοιράζεται σε μικρά δοχεία και κάποιες φορές προστίθεται και αμυγδαλόψιχα.
Τα «κκιοφτέρκα» φτιάχνονται από τον «ππαλουζέ». Συγκεκριμένα, αφήνουν τον «ππαλουζέ» στον ήλιο για μια μέρα και την επόμενη τον κομματιάζουν. Έπειτα, τα κομμάτια του «ππαλουζέ» αλευρώνονται και απλώνονται στον ήλιο για μερικές ημέρες. Όταν τα κομμάτια αποξηρανθούν, τα «κκιοφτέρκα» είναι έτοιμα.
Από τον ίδιο χυλό, όπως προαναφέρθηκε, φτιάχνεται και ο «σουτζούκκος». Ειδικότερα, κλωστές με αμύγδαλα ή καρύδια, βυθίζονται στον χυλό τουλάχιστον τέσσερις φορές. Έπειτα στερεώνονται σε ένα σχοινί μέχρι να στεγνώσουν. Όταν στεγνώσουν, ο «σουτζούκκος» είναι έτοιμος.
Πηγές:
Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, Λευκωσία 1987, εκδόσεις Φιλόκυπρος, τ. 7 & 13
Ιωάννης Ιωνάς, Παραδοσιακά Επαγγέλματα της Κύπρου, Λευκωσία 2001
Πληροφορίες για το γαϊδουρινό γάλα:
Άρθρο από την εφημερίδα «ΕΘΝΟΣ» με τίτλο «Ομορφαίνει και θεραπεύει…», 14/3/2011 της
http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22733&subid=2&pubid=58020951
Κοινοτικό Συμβούλιο
Κτήμα Γεωργιάδη: http://ktima-georgiadi.com/greek/
|
